અમેરિકાના પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ફરી એકવાર ચર્ચાસ્પદ નિવેદન આપ્યું છે. આ વખતે તેમણે ટેક્નોલોજી જગતની દિગ્ગજ કંપની એપલના CEO ટિમ કૂકને સીધા શબ્દોમાં કહ્યું કે ભારતમાં ઉત્પાદન કરવાની કોઈ જરૂર નથી. ટ્રમ્પે સ્પષ્ટ જણાવ્યું કે, “હું નથી ઈચ્છતો કે એપલનાં ઉત્પાદનો ભારતમાં બને. ભારત પોતાની સંભાળ લઇ શકે છે.”
ટ્રમ્પે કતારની રાજધાની દોહામાં યોજાયેલા બિઝનેસ લીડર્સ સાથેના કાર્યક્રમમાં આ નિવેદન આપ્યું હતું. તેમણે જણાવ્યું કે એપલના CEO ટિમ કૂક સાથે તેમની વાતચીત થઈ હતી જેમાં તેમણે અમેરિકામાં ઉત્પાદન વધારવા પર ભાર મૂક્યો હતો.
ટ્રમ્પે આપેલા નિવેદનના મુખ્ય મુદ્દા:
“ગઈકાલે મારી ટિમ કૂક સાથે થોડી મુશ્કેલી થઈ. મેં તેમને કહ્યું કે તમે મારા મિત્ર છો અને અમે તમારા માટે ઘણું કર્યું છે. પણ હવે હું સાંભળી રહ્યો છું કે તમે આખા ભારતમાં ઉત્પાદન શરૂ કરી રહ્યા છો.” “હું નથી ઇચ્છતો કે તમે ભારતમાં ઉત્પાદન કરો. જો તમારે ભારતની સંભાળ લેવી હોય તો ત્યાં કરો, પરંતુ યુએસ માટે તમને અહીં જ ઉત્પાદન કરવું પડશે.” “ભારત વિશ્વના સૌથી વધારે ટેરિફ વાળા દેશોમાંનો એક છે. ત્યાં વેચાણ કરવું ખૂબ જ મુશ્કેલ છે.” “હવે તેઓ (ભારત) અમને વેપારમાં શૂન્ય ટેરિફનો સોદો આપવાનું કહી રહ્યા છે. એટલે તેઓ અમારી પાસેથી કંઈ લેવા માંગતા નથી.
આ નિવેદનનો પાયો શું છે?
વિશ્વના મોટા બ્રાન્ડ્સનો એક મોખરાનો કેન્દ્ર બની રહેલા ભારત માટે આ નિવેદન આશ્ચર્યજનક ગણાઈ શકે છે. છેલ્લા કેટલાય વર્ષોથી એપલ સહિત ઘણા આંતરરાષ્ટ્રીય બ્રાન્ડ્સે ભારતમાં ઉત્પાદન માટેનું વ્યાપક અવલોકન કર્યું છે. મોદી સરકારે ‘મેક ઇન ઈન્ડિયા’ અભિયાન હેઠળ વિદેશી કંપનીઓને ભારતમાં મેન્યુફેક્ચરિંગ માટે પ્રોત્સાહન આપ્યું છે.
ટ્રમ્પના આ નિવેદનને ભવિષ્યના અમેરિકન રાજકીય દૃષ્ટિકોણથી જોયું જઈ શકે છે, જ્યાં તેઓ ફરી રાષ્ટ્રીય ઉત્પાદન અને રોજગારી તરફ ધ્યાન ખેંચી રહ્યાં છે. તેમ છતાં, આવા નિવેદનો ભારત-અમેરિકા વચ્ચેના વેપાર સંબંધો પર અસર કરવાના સંકેત આપી શકે છે.
ઉપસાંહાર:
ટ્રમ્પના આ નિવેદનથી માત્ર ભારત પણ આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર નીતિઓ અને બંને દેશો વચ્ચેના ઊંડા સંબંધો અંગે પણ પ્રશ્નો ઊભા થયા છે. હવે જોવાનું એ રહેશે કે એપલ અને ભારત સરકાર આ નિવેદનને કેવી પ્રતિક્રિયા આપે છે.
